Διδαχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ

                                                                

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ

Διδαχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

          Ἡ φιλονικία δύο ἀδελφῶν γιά τή διανομή τῆς πατρικῆς κλη­ρο­νο­μιᾶς ἔδωσε τήν ἀφορμή στόν Κύριο νά ἐκφωνήσει τήν τόσο διδακτική πα­ρα­­βολή τοῦ ἄφρονος πλουσίου. Εἶναι μία σκληρή ἀπά­ντη­ση σ΄ ὅλους ἐκεί­νους πού ἀρέσκονται νά συγκεντρώνουν, νά ἀπο­θη­κεύουν, νά ἀπο­τα­μιεύουν ὑλικά ἀγαθά σέ βάρος τῆς δικαιο­σύ­νης καί τῆς φιλα­δελ­φίας. Ὁ πλοῦ­τος εἶναι ἕνα ἀγαθό δευτερεῦον.  Πρῶτο ἀπ΄ ὅλα τά ἀγα­θά τῆς ζωῆς εἶ­ναι ἡ ἀγάπη. Ὅποιος ἀγαπᾶ εἶναι ὁ ἀληθινά πλούσιος για­τί ὁ πραγμα­τι­κός πλοῦτος δέν εἶναι ὁ πλοῦτος πού κατέχει κανείς ἀλ­λά ὁ πλοῦτος πού δί­νει. 

          Ὁ πλούσιος τῆς παραβολῆς ὀνομάζεται «ἄφρων» δηλ. ἄνθρω­πος χωρίς μυαλό. Πράγματι ἀνόητος εἶναι κάθε ἄνθρωπος πού ἐμπιστεύεται τά ἐφήμερα καί φθαρτά ἀγαθά τοῦ κόσμου τούτου. Ἡ πλούσια παραγωγή του δέν τοῦ ἐξασφάλισε τή χαρά, ἀφοῦ ἐκείνη ἀκριβῶς τή νύχτα ἦλθε ὁ θάνατος νά τόν ἀπομα­κρύνει βίαια ἀπό τά πλούτη καί τά κτήματα. Ὁ πλούσιος κτη­μα­τίας πίστεψε, ὅτι ἡ εὐφο­ρία ἦταν ἀποτέλεσμα τῆς καλ­λιέρ­γειας καί τῶν κόπων του. Δέν ἀντιλήφθηκε, ὅτι ἦταν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Γι αὐτό τό λόγο θέλησε καί μόνος αὐτός νά ἀπολαύσει τά ἀγαθά. Ἀφοῦ γκρέμησε τίς παλιές ἀπο­θῆκες καί ἔκτισε νέες μεγάλης χωρητικότη­τος, συγκέντρωσε ὅλους τούς καρπούς γιά τόν ἑαυτό του. Σ΄ αὐτήν ὅμως τή στιγμή τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί τῆς πλεονεξίας ἦλθε ὁ θάνατος νά τόν προσ­γειώ­σει στήν πραγματικότητα «ἅ δέ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;».

          Ὁ πλοῦτος πού ἀποκτήθηκε μέ ἐπιμέλεια, μέ τίμια μέσα καί ἱδρῶτα εἶναι εὐλογημένος ἀπό τό Θεό καί ἀποτελεῖ μέρος τῆς εἰρήνης καί τῆς ἱκανοποιήσεως τῆς ζωῆς. Εὐλογεῖ ὁ Θεός τούς ἐργατικούς καί τιμίους, ὅπως εὐλόγησε τόν Ἀβραάμ, τόν Ἰσαάκ, τόν Ἰώβ καί τόσους ἄλλους πού ἐπλούτισαν χωρίς νά ἀδικήσουν καί νά ἐξαπατήσουν τό συνάνθρωπό τους. Γιατί ἐλάχιστες εἶναι οἱ περιπτώ­σεις τῶν πλουσίων πού τά πλούτη τους τά ὀφείλουν στήν τίμια ἐργα­σία τους καί στήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Οἱ περισσότεροι γίνονται πλού­σιοι ἐξ΄ ἁρπαγῆς καί ἀδικίας καί συγκεντρώ­νουν ἀγαθά γιά νά τά ἐξα­νε­μίσουν οἱ κληρονόμοι ἀμέσως μετά τό θάνατό τους.

          Αὐτοῦ τοῦ εἴδους τά πλούτη γίνονται αἰτία κατάρας καί γιά ἐκεί­νους πού τά ἀπέκτησαν καί γιά ἐκείνους πού τά κληρονόμησαν. Ἡ ἀρ­χή καί τό τέλος εἶναι ἐκ τοῦ πονηροῦ καί συνεπῶς ὁδηγοῦν τόν ἄνθρω­πο στήν καταστροφή.

          Τό μόνο βέβαιο πράγμα στή ζωή αὐτή εἶναι, ὅτι τά πάντα εἶναι ἐφήμερα καί ρευστά. Σήμερα εἶσαι πλούσιος καί πολυεκατομμυ­ριοῦ­χος καί αὔριο πεθαίνεις πάμπτωχος καί ἐγκαταλελειμμένος. Σήμερα μεθᾶς στή χλιδή καί αὔριο γίνεσαι ἐπαίτης κι αὐτοῦ τοῦ ἄρτου. Εἶναι ἀληθινός ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ὅτι πλούσιοι ἐπτώχευ­σαν καί ἐπείνασαν. Μόνο ἐκεῖνοι πού ἐκζητοῦν τόν Κύριο δέν πρό­κει­ται νά στερηθοῦν τίποτε στή ζωή. «Ζητεῖτε πρῶτον τήν βασι­λείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δι­καιο­σύνην αὐτοῦ καί πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» λέγει ὁ Κύριος. Ὁ πιστός πού ἐμπιστεύεται τή ζωή του στά χέρια τοῦ Θεοῦ δέν πρό­κει­ται νά στερηθεῖ τίποτε. Ὁ Θεός μαζί μέ τόν πλοῦτο τῶν χαρι­σμά­των του θά τοῦ χαρίσει καί τά ἀπαραί­τη­τα μέσα γιά τή ζωή.

          Βυθισμένοι μέσα στήν ὑλική ἀφθονία ἔχουμε λησμονήσει ὅτι κάπο­τε ὅλα τελειώνουν. Δεμένοι στό ἅρμα τοῦ χρόνου μέ ταχύτητα ὁδεύου­με πρός τό τέρμα χωρίς νά τό ὑποπτευόμαστε. Περνοῦν οἱ μέρες, οἱ μῆνες, τά χρόνια, οἱ δεκαετίες καί ξαφνικά ἔρχεται ἡ μεγά­λη ὥρα τῆς ἀναχωρήσεως γιά τόν ἄλλο κόσμο. Ὅ,τι ἀποκτήσαμε τά ἐγκαταλείπουμε ὅλα. Οὔτε κτή­μα­τα, οὔτε χρήματα, οὔτε διαμερί­σμα­τα, οὔτε χρυσός, οὔτε ἄργυρος περνοῦν ἀπό τό κατώφλι τοῦ θα­νά­του. Γυμνοί καί φτωχοί φεύγουμε ἀπό τόν κόσμο. Μόνο ἡ πε­ριου­σία τῆς ψυχῆς μπορεῖ νά μεταφερθεῖ στή νέα ζωή καί στή νέα Πα­τρί­δα. Ὅ­ποιος ἔχει ἀποκτήσει θη­σαυ­ρούς τοῦ οὐρα­νοῦ, αὐτός γίνεται πρα­γματικά πλούσιος καί εὐτυχής.

          Ἀγαπητοί μου χριστιανοί.

          «Ὅποιος γεύτηκε τά οὐράνια εὔκολα καταφρονεῖ τά ἐπίγεια», ἔλεγε ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος. Γιά νά ὑπερνικήσουμε τήν ἕλξη τοῦ πλούτου ἄς προσπαθήσουμε νά γευθοῦμε τή χαρά τοῦ πλούτου καί τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ. Τότε θά δοῦμε, ὅτι ἡ πραγματική εὐτυχία δέν βρίσκεται στή συγκέντρωση χρημάτων, ἀλλά στή διανομή τῶν ἀγαθῶν. «Μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἤ λαμβάνειν»

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄  ΛΟΥΚΑ

Διδαχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

            Εἶναι ἀποκαλυπτική ἡ διαπίστωση, ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, ὅτι στήν ἐποχή μας ὁ ἄνθρωπος ἔχει χάσει τό ἀληθινό του πρόσωπο. Ἡ ἀλμα­τώ­­­δης πρόοδος τοῦ πολιτισμοῦ, ἡ ἄνοδος τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου, οἱ ἐπι­στη­­μονικές ἀνακαλύψεις καί γενικά ἡ βελτίωση τῆς ζωῆς τόν ἔχουν ἀπο­προ­­σανατολίσει ἀπό τούς πραγματικούς στόχους καί τόν ἔ­χουν παραμορ­φώ­­σει.

            Ἡ μετάβαση ἀπό τόν ἠθικό καί παραδοσιακό τρόπο ζωῆς στόν ἀνθρωποκεντρισμό, τόν φυλάκισε θανάσιμα μέσα στόν ἴδιο τόν ἑαυτό του μέ ἀποτέλεσμα νά αἰσθάνεται νικημένος ἀπό τήν παντοδυναμία του. Χωρίς πίστη καί ἠθική, χωρίς ἐπιδιώξεις καί ἀνθρωπιά, μέ μονα­δι­κούς στόχους τήν ὑλιστική εὐμάρεια καί τήν σωματική ἀπόλαυση κατά­ντησε τό πιό διάτρητο καί φθαρτό εἴδωλο, τό πιό προβληματικό καί δυστυχισμένο ὄν, πού ἀχόρταγα τρώει τά ἴδια τά σπλάχνα του γιά νά ἐπιβιώσει.

            Τό ἀδιέξοδο τοῦ ἀνθρώπου δέν θεραπεύεται μέ τή θεότητα τῆς τεχνι­κῆς. Ἀπεναντίας, ὅταν αὐτή εἶναι χωρισμένη ἀπό τήν πνευματική θεώρηση τῶν πραγμάτων, καταντᾶ μιά τυραννική καί καταθλιπτική κυριαρ­χία ἐπάνω στόν ἄνθρωπο. Ὁ ἄφρων πλούσιος ζοῦσε ὅλη τήν ἀγω­νία πού φέρνει στόν ἄνθρωπο ἡ εὐημερία καί ἡ ἀφθονία τῶν ἀγα­θῶν. Τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός πλούτη καί ὑλικά ἀγα­θά. Γέμισε τίς ἀποθῆκες του μέ τούς καρπούς. Ἐ­κεῖνος ὅμως δέν χαίρει, λιώνει γιά κεῖνα πού δέν χωροῦν στίς ἀποθῆκες του. Ἀγωνιᾶ καί ὑποφέρει. Δέν συλλο­γί­ζε­ται ὅτι ὑπάρχουν πει­να­σμέ­νοι, ὀρφανοί καί ἐμπερίστατοι πού μποροῦν νά χορτάσουν μέ τό περίσ­σευμά του. Τά θέλει ὅλα γιά τόν ἑαυτό του. Πλεονέκτης καί φιλό­σαρ­κος, σκλη­ρό­καρ­δος καί ἀτομιστής, μέ λαι­μαρ­γία συγκεντρώνει κι ὕστερα ἱκανοποιη­μέ­νος λέει στήν ψυχή του: «Ψυχή, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλάž ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου».

            Μόνο ὅποιος ἔχει χοίρου ζωή ἔτσι μιλάει στήν ψυχή του. Ἡ ψυ­χή ὅμως δέν τρέφεται μέ τίς τροφές τῆς σάρκας καί οὔτε μέ ὅσα δέχεται τό στομάχι. Ἄν ἔχει ἀρετή, ἄν εἶναι γεμάτη ἀπό ἀγαθά ἔργα, ἄν ἔχει ἑνω­θεῖ μέ τόν Θεό, τότε μπορεῖ νά χαίρεται καί νά εὐφραίνεται. Μέ τό πλῆ­θος τῶν φθαρ­τῶν ἀγαθῶν καί τῶν ὑλικῶν ἀπολαύσεων μᾶλλον ὑπο­φέ­ρει καί τα­λαι­πω­ρεῖται. Χαρά στήν ψυχή δίνει ἡ ἀγάπη καί ἡ ἐγκράτεια κι ὄχι ἡ λαι­μαργία καί ἡ πλεονεξία.

            Ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ κατ΄ ἐξοχήν ἅγιος τῆς ἀγάπης, συμβουλέυει: «Σάν ξένα νά θεωρεῖς ὅ,τι ἔχεις στά χέρια σου. Λίγο χρόνο σ΄ εὐχαρι­στοῦν, ἔπειτα σκορποῦν καί φεύγουν. Θά σοῦ ζητηθεῖ λεπτομερής λογα­ρια­σμός γι΄ αὐτά». Σκεφθήκαμε ὅμως πόσο διαφορετικά σκέπτεται ὁ κό­σμος; Πό­­σο διαφορετικά ἀπό τό πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ ἀνατρέφουν οἱ γο­νεῖς τά παι­διά τους καί τά κατευθύνουν σ΄ ἕνα τρόπο ζωῆς πέρα γιά πέρα κατα­να­λω­τικό καί ὑλιστικό; Πρέπει νά δεχθοῦμε ὅτι κι ἐμεῖς οἱ Χρι­στια­νοί πού ἔχουμε σάν καθημερινό σύνθημά μας τό τοῦ Παύλου «τά ἄνω ζητεῖτε, τά ἄνω φρονεῖτε, μή τά ἐπί τῆς γῆς» ὀργανώνουμε τή ζωή μας ὀρθολογικά καί τεχνοκρατικά. Δέν διαφέρουμε ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν πιστεύω τό τῶν ἐπικουρείων «φάγωμεν, πίωμεν, αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν». Παράλλη­λα μέ τόν Χριστό, τόν ὁποῖο σεβόμεθα καί λατρεύομε, προσκυ­νοῦμε καί τή σύγχρονη θεότητα τῆς εὐμάρειας. Τό δέ σατανικό εἶναι, ὅτι προσπαθοῦμε νά ἐξηγήσουμε ἁγιογραφικά τήν ὑλιστική λαιμαργία μας. Ὁ πλοῦτος, ἡ πλεο­νεξία, ἡ σωματική μαλθακότητα, ἡ ἀκόρεστη βουλιμία ἀποκτήσεως ὑλι­κῶν ἀγαθῶν μᾶς ὑποδουλώνουν στήν μικροψυχία, στόν δαιμονικό φόβο, στήν ἀπόγνωση καί στήν ἀτέλειωτη λύπη.

            Μέ τόν τρόπο αὐτό ὄχι μόνο δέν εὐφραίνεται καί δέν ἀναπαύε­ται ἡ ψυχή, ἀλλά μαρτυρικά ὑποφέρει. Ἐκείνη ζητεῖ «τά τοῦ πνεύ­μα­τος» γιά νά ζή­σει. Ἡ προσευχή, ἡ ἐξάσκηση τῶν ἐρετῶν, ἡ μυστη­ρια­κή ζωή χαρο­ποιοῦν καί ἀναπαύουν τήν ψυχή. Ἐμεῖς ὅμως μή γνωρί­ζο­ντας μέ τί θλί­βε­ται καί μέ τί εὐφραίνεται ἡ ψυχή, ἔχουμε ρίξει ὅλο τό βά­ρος τῶν προ­σπα­θειῶν μας σ΄ ἐκεῖνα πού τρέφουν καί κολακεύουν τό σῶμα. Καλά κι εὐλο­γη­μένα κι αὐτά μέχρις ἑνός ὁρίου. Ὅταν ὅμως ξε­περ­νοῦν τό μέτρο τότε γί­νο­νται μαρτύριο γιά τήν ψυχή. Δολοφονοῦμε τήν ψυχή, ὅταν τρέ­φου­με τίς αἰ­σθήσεις μέ ἀπολαύσεις καί ἡδονές. Μα­στιγώνουμε τό πνεῦμα, ὅταν ἀπο­κτη­νώνουμε τό σῶμα μέ τήν πλεο­νε­ξία καί τή γαστριμαρ­γία. Θανα­τώνουμε τήν ἀθάνατη ψυχή μας, ὅταν κολακεύουμε τά πάθη μας καί ἱκανοποιοῦμε τίς ψυχοφθόρες ἐπι­θυ­μίες τοῦ φθαρτοῦ σώματός μας. Ὁ Χρι­στός μέ τό ἀψευ­δές στόμα τοῦ Ἀπο­στόλου Παύλου σ΄ ὅσους θέλουν νά εἶναι γνήσια παι­διά του πα­ραγ­γέλει: «Λέγω δέ, πνεύματι περιπατεῖτε καί ἐπιθυμίαν σαρ­κός οὐ μή τελέσητεž ἡ γάρ σάρξ ἐπιθυμεῖ κατά τοῦ πνεύ­μα­τος, τό δέ πνεῦ­μα κατά τῆς σαρκός ... εἰ ζῶμεν πνεύματι, πνεύματι καί στοιχῶμεν ...»

            Ἡ χριστιανική πνευματικότητα ἔρχεται νά διαλύσει τή σύγχυ­ση γύρω ἀπό τόν ἄνθρωπο, νά καθαρίσει τό λερωμένο πρόσωπό του καί νά τοῦ προσφέρει ἔνα ἁγιαστικό τρόπο ζωῆς. Τοῦ ὑποδεικνύει μέθοδο ζωῆς, πού χωρίς νά ἀρνεῖται τίς ἀνάγκες τοῦ σώματος, δίνει περισ­σό­τε­ρη βαρύτητα στόν ἁγιασμό τῆς προσωπικότητος.  Δέν μετρᾶ τόν ἄνθρω­πο μέ τό ποσοστό αὐξή­σεως τοῦ κατά κεφαλήν εἰσοδήματος ἀλλά μέ τήν ἀξία τῆς ψυχῆς, «ὑπέρ ἧς Χριστός ἀπέθανε».

            Στοχεύει στούς οὐρανίους θησαυρούς, τούς ὁποίους ἀποκτᾶ ὁ ἐλεή­μων πιστός μέ τή διανομή τῶν ἐπιγείων θησαυρῶν καί τήν ἀνακούφιση τῶν πασχό­ντων, διά τῶν ὁποίων κατασκηνώνει στήν ψυχή «ὁ θησαυ­ρός τῶν ἀγα­θῶν» τό Ἅγιον Πνεῦμα, μέσα στό ὁποῖο ὑπάρχει ἡ πραγματική ἀνάπαυση, ἡ ἀτελεύτητη βρώση καί πόση τῶν θείων ἐμπειριῶν καί ἡ ἀληθινή εὐφρο­σύ­νη.