Διδαχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ              

   Διδαχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

            Ὁ λόγος γιά τά μάτια τῆς ψυχῆς καί τήν πνευματική ὅραση, ἀγαπητοί μου χριστιανοί, πού αὐτή τήν περίοδο τοῦ καλοκαιριοῦ περνοῦν μιά σκληρή δοκιμα­σία μέ τήν προκλητικότητα τοῦ γυμνοῦ, ἔχει ἰδιαίτερη σημασία. Οἱ τυφλοί τοῦ σημερινοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου μέ τήν πίστη τους ἀπέκτησαν τό φῶς τῆς ψυχῆς καί στή συνέχεια μέ τή δύναμη τοῦ Χριστοῦ εἶδαν τό κτιστό φῶς τοῦ κόσμου. Ἀπό τό θαῦμα τους διδα­σκό­μα­στε τή σχέ­ση πού ὑπάρχει ἀνάμεσα στή σωματική καί ψυχική ὅραση καί τόν τρό­πο μέ τόν ὁποῖο μποροῦμε ἀνάλογα μέ τή δύναμη τοῦ ἐσωτερικοῦ μας φωτός νά κατα­στή­σου­με τά μάτια μας θεωρεῖα τοῦ θείου κάλλους. Οἱ δύο τυφλοί ἀπό τήν πνευματική ὅρα­ση ἔφθασαν στήν σωματική. Ἐμεῖς καλού­με­θα σήμερα ἀπό τήν σωματική νά φθά­σου­με στήν πνευματική.

            Ὅποιος ἔχει προβλήματα μέ τά μάτια του μπορεῖ νά ἀξιολογήσει τήν ἀναγκαιό­τη­τά τους στή ζωή μας. Τά μάτια εἶναι τό μεγαλύτερο δῶρο τοῦ Θεοῦ. Μ΄ αὐ­τά χαι­ρό­μα­στε τή ζωή, ἀπολαμβά­νου­με τήν ὡραιότητα τῆς δημιουργίας, κινούμαστε καί ζοῦμε. Χω­ρίς μάτια ἡ ζωή εἶναι μιά ἀτέλειωτη νύχτα καί ὁ ἄνθρωπος ἕνα δυστυ­χι­σμέ­νο πλᾶ­σμα πού καθημερινά περιμέ­νει πότε θά ξημερώσει. Ἐκτός ὅμως ἀπό τά σω­μα­τικά μά­τια ὑπάρχουν καί τά πνευματικά μάτια. Ἐκτός ἀπό τή σωματική ὑπάρχει καί ἡ ψυχική ὅρα­­ση. Ἐκτός ἀπό τό κτιστό φῶς ὑπάρχει καί τό πνευματικό φῶς. Αὐτά τά δύο στοι­χεῖα, ἡ σωματική καί ἡ πνευματική ὅραση, ἔχουν μεγάλη ἐξάρτηση τό ἕνα ἀπό τό ἄλ­λο. Ἀπό τά σωματικά μάτια ἐξαρ­τᾶται ἡ ἀνάσταση ἤ ἡ νέ­κρω­ση τοῦ πνευμα­τι­κοῦ ἀν­θρώπου. Ἐάν αὐτά βλέπουν ὀρθά, τότε τά μάτια τῆς ψυχῆς ὑγιαίνουν. Ἐάν βλέπουν πο­­νηρά τότε γίνονται κλέφτες τῆς ἁμαρ­τίας, θυρίδες ἀπ΄ ὅπου εἰσέρχεται ἡ ἁμαρτία, κατα­λαμβάνει τήν ψυχή καί ἁπλώνει σ΄ ὅλο τόν ἄνθρωπο τό σκοτάδι της. Τά μάτια γί­νο­νται μακρυά πλοκάμια πού σάν χταπόδι ἁπλώνονται καί ἀγκαλιάζουν ἀπό μα­κρυά ὅ,τι τούς ἀρέσει. Ἡ ὅραση γίνεται τότε ἀφή πού ἀπολαμβάνει ὅ,τι ἀγαπᾶ καί μέ τόν τρό­πο αὐτό ἀναστατώνει τήν ψυχή, σπέρνει πάθη στήν καρδιά καί παρασύρει τόν ἀδύ­ναμο στό βάραθρο τῆς καταστροφῆς. Ἐάν ὅμως τά μά­τια βλέπουν ὀρθά, ἐάν ἀπό τίς πύ­λες τους περνοῦν πνευματικά κάλλη καί θεωρήματα, τότε γίνονται «φω­στῆ­ρες» καί κατά τήν ἔκφραση τοῦ ἐκκλη­σια­στοῦ «γλυκύ τό φῶς καί ἀγαθόν τοῖς ὀφθαλ­μοῖς τό βλέ­πειν τόν ἥλιον» (Ἐκ­κλησιαστής ια΄7).

            Τό ὅτι ἡ σωματική ὅραση μᾶς παρασύρει στίς ἐπιθυμίες, «ἐκ τοῦ ὁρᾶν τίκτεται τό ἐρᾶν», δείχνει πόσο μεγάλη δύναμη ἔχει καί πόσο κόπο χρειάζεται νά καταβάλουμε γιά νά φθάσουμε ἐκ τοῦ «περιέργως ὁρᾶν» εἰς τό «παρορᾶν» δηλ. ἀπό τήν ἐφάμαρτη πε­ριέρ­γεια στήν ἁπλότητα. Τό πόσο δέ στοιχίζει στήν ψυχή ἡ ἀπροσεξία τῶν ματιῶν τό βλέ­πουμε στόν τραγικό λόγο τοῦ Δαβίδ: «Ἀπόστρεψον τούς ὀφθαλμούς μου τοῦ μή ἰδεῖν ματαιό­τη­τα» (Ψαλμ. 118,37), ὁ ὁποῖος νικημένος ἀπό τήν ἀδυναμία τῶν ματιῶν του ἔπεσε στό διπλό ἁμάρτημα τοῦ φόνου καί τῆς μοιχείας. Ὁ Ἰησοῦς Χρι­στός γιά νά δεί­ξει πόσο ἐπικίνδυνα γιά τόν ἀγωνιζόμενο πιστό εἶναι τά πο­νη­ρά μάτια φτάνει μέχρι τοῦ σημείου νά πεῖ: «εἰ δέ ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιός σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτόν καί βά­λε ἀπό σοῦ· συμφέ­ρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἕν τῶν μελῶν σου καί μή ὅλον τό σῶμα σου βληθῇ εἰς τήν γέε­ναν» (Ματθ. ε΄ 29). Ἡ ἁμαρτία πού συλλαμβάνεται μέ τά μάτια καί διαπράττεται στή σκέψη εἶναι σάν τήν ἴδια τήν πράξη. Ἐκεῖνος πού θά δεῖ καί μέ ἐμπάθεια θά πε­ριεργα­σθεῖ τό ἀντι­κείμενο πού τόν σκανδαλίζει, δέν διαφέρει ἀπό ἐκεῖ­νον πού διέπραξε τήν ἁμαρτία γιατί καί στόν πρῶτο καί στό δεύτερο ἁμάρτησε ὁλό­κλη­ρο τό σῶμα. Βέβαια δέν θέλουμε νά ποῦ­με ὅτι ὅποιος αἰχμαλωτίζεται στήν σκέψη ν΄ ἀφήνει τόν ἑαυτό του ἐλεύ­θε­ρο στό κατρακύλισμα τῆς πράξεως. Κάθε ἄλλο. Θέ­λου­με νά δείξουμε πόσο ἀνάγκη ὑπάρχει νά ἀγωνισθοῦμε κατά τῆς προσβολῆς τῶν μα­τιῶν γιά νά μή γίνουμε δέσμιοι τῶν παθῶν καί δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας.

            Οἱ σκανδαλισμοί, ἰδίως γιά τούς νέους καί τίς νέες, ἀλλά καί γιά κάθε ἀγωνιζό­με­νο χριστιανό, εἶναι πολλοί. Ὑπάρχουν ὅμως ἀποτε­λε­σμα­τι­κοί τρόποι ἀντιμε­τωπί­σεώς τους. Πρῶτα – πρῶτα νά μή ἀφήνουμε ποτέ τά μάτια μας ἀκυβέρνητα στίς κάθε εἴδους προκλήσεις. Νά τά ἀπομακρύνου­με ἀμέσως καί νά τά μεταθέτουμε νοερά ἤ καί αἰ­σθητά σέ ἄλλες σκέψεις καί εἰκόνες ὠφέλιμες καί εὐχάριστες. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυ­σόστομος συμ­βουλεύει: «Ἄν δεῖς εὔμορφο νέο ἤ νέα μή σκανδαλισθεῖς ἀπό τήν ἐξω­­τερική ὡραιότητα. Σκέψου τό ἴδιο πρόσωπο δίχως μάτια, δίχως χείλη, χωρίς τίς ρό­δι­νες σάρκες, μέ τά ἄσχημα κόκκαλα» κι ἔτσι δέν θά πάει ὁ νοῦς σου στήν ἁμαρτία. Καί ἄλλοι πατέρες μᾶς τονίζουν: «Ἄν σκανδα­λι­σθεῖς μέ κάποιο πρόσωπο σκέψου τήν Πα­ναγία, τόν Ἑσταυρωμένο Ἰησοῦ, τό μαρτύριο κάποιου ἁγίου καί παρακάλεσέ τους νά σέ ἀπαλλάξουν ἀπό τό καμίνι τοῦ πειρασμοῦ. Θυμήσου τό θάνατό σου καί δές τόν ἑαυτό σου μπροστά στό φοβερό Βῆμα τοῦ δικαίου Κριτοῦ».

            Ἄν ἀγωνιζόμαστε ἔτσι θά ἔλθει στήν καρδιά μας «τό φῶς τοῦ κό­σμου», «τό φῶς τό ἀληθινόν» πού θά μᾶς καθοδηγεῖ στό δρόμο τῆς σω­τη­ρίας.

            Ἀδελφοί μου. Μή ξεχνᾶτε, ὅτι διανύουμε περίοδο πνευματικῆς δοκιμασίας. Προ­φυ­λα­χθεῖτε ἀπό τόν ὕπουλο ἐχθρό. Κρατήσατε καθαρά τά μάτια σας ἀπό κάθε μο­λυ­σμό καί ἐμπάθεια. Ἐξαγιάσατε τήν ὅρασή σας μέ ἱερές παρου­σιά­σεις. Ἀπολαύ­σα­τε ὅ,τι εἶναι ἐκ τοῦ Θεοῦ καί ἀπορρίψατε κάθε ἐφεύρημα τοῦ διαβόλου. Ἔχοντας δέ πλήρη συναίσθηση τῆς ἀνθρω­πί­νης ἀδυναμίας παρα­καλέσατε μαζί μέ τόν ἱερό ὑμνογράφο:

            «Κύριε σκέπασόν με πτέρυξι τῆς σῆς ἀγαθότητος ἵνα μή ὑπνώσω εἰς θάνατον· καί τούς νοερούς ὀφθαλμούς μου φώτισον ἐν τῇ τρυφῇ τῶν θείων λόγων σου».